นักเรียนในโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นสามารถขอรับวีซ่าทำงานได้หรือไม่ ※ เป็นบทความฉบับภาษาไทย วันที่ 20 มิถุนายน 2563

　　　

※日本語（ภาษาญี่ปุ่น）記事はこちら

เมื่อวานมีคำถามทางโทรศัพท์ ดังต่อไปนี้

ตอนนี้เป็นนักเรียนในโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นที่ประเทศญี่ปุ่นและปีหน้าจะเรียนจบแล้ว หากเรียนจบสามารถขอวีซ่าทำงานที่ประเทศญี่ปุ่นได้หรือไม่

มีคำถามแบบนี้ค่อนข้างเยอะและผมเคยเขียนไว้แล้ว  (น่าจะเขียนใน Facebook แต่ไม่ได้เขียนใน Blog   นี้) ดังนั้นผมจึงจะเขียนอีกรอบหนึ่ง

ยกตัวอย่าง “วีซ่าวิศวกร ผู้เชี่ยวชาญด้านมนุษยศาสตร์ กิจการระหว่างประเทศ” มีการยื่นขอมากที่สุดต่อจาก  วีซ่านักเรียน ลองพิจารณาดูว่าสามารถขอรับวีซ่าทำงานได้หรือไม่ ดังนั้นคำถามแรกที่ผมจะถามคนนี้คือ

คุณเรียนจบมหาวิทยาลัยหรือวิทยาลัยในประเทศของตนเองหรือไม่

โดยหลักแล้ว “วีซ่าวิศวกร ผู้เชี่ยวชาญด้านมนุษยศาสตร์ กิจการระหว่างประเทศ” ถ้าเรียนจบมหาวิทยาลัย (บัณฑิต) หรือวิทยาลัย (อนุปริญญา) ก็มีโอกาสที่จะเข้าเงื่อนไขในการขอวีซ่าประเภทดังกล่าวได้ ไม่ว่าจะเรียนจบจากมหาวิทยาลัยในประเทศใดก็ตาม ดังนั้น ถ้าคุณตอบว่า ใช่ ตามที่ผมถามข้างต้น “หากทำสัญญากับบริษัทญี่ปุ่นได้ตรงตามเนื้องานที่ตรงกับประเภทวีซ่าดังกล่าวก็มีโอกาสที่จะได้รับวีซ่า” (เพียงแค่ “มีโอกาส”) (ไม่ใช่ว่าวิชาเรียนและประเภทงานจะไม่มีความเกี่ยวข้องกัน)

หากเรียนจบจากวิทยาลัยเฉพาะทางในประเทศญี่ปุ่น เงื่อนไขเกี่ยวกับการศึกษาก็ขอวีซ่าประเภทดังกล่าวได้ แต่ถ้าเรียนจบจากวิทยาลัยเฉพาะทางนอกประเทศญี่ปุ่น จะไม่เข้าเงื่อนไขในการขอวีซ่านี้ได้และแม้จะเป็นโรงเรียนสอนภาษาในประเทศญี่ปุ่นก็ไม่เข้าเงื่อนไขเช่นกัน เพราะไม่ถือว่าเป็นโรงเรียนวิชาชีพเฉพาะทาง

ขออธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับการศึกษาของประเทศไทยว่า มีคนไทยจำนวนมากที่มีวุฒิการศึกษาที่เรียกว่าอนุปริญญา (ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง คำย่อ “ปวส.”) เป็นวุฒิการศึกษาที่ให้แก่ผู้ที่เรียนจบโรงเรียนวิชาชีพระดับกลาง

วุฒิการศึกษานี้ หลังจากเรียนจบโรงเรียนมัธยมปลาย (ที่ประเทศไทย3 ปี) หรือโรงเรียนวิชาชีพระดับต้น  (ระบบ 3 ปี) ถ้าเรียนจบจะได้ประกาศนียบัตรวิชาชีพ คำย่อ ปวช.) และเรียนต่ออีก 2 ปี ก็จะได้รับวุฒิการศึกษาที่เรียนจบจากโรงเรียนวิชาชีพระดับกลาง (ระบบ 2 ปี) ถ้านับตั้งแต่การเรียนในโรงเรียนประถมศึกษา รวมแล้วก็ 14 ปี ดูเหมือนจะเท่ากับโรงเรียนวิชาชีพของประเทศญี่ปุ่น

ที่ประเทศญี่ปุ่นการเรียนจบระดับวิชาชีพ ถือว่าเทียบเท่ากับการเรียนจบระดับวิทยาลัย แต่สำหรับประเทศไทยผู้ที่มีใบประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงแม้จะเข้าเรียนต่ออีก 2 ปี ในมหาวิทยาลัยระบบ 4 ปีได้ก็ตาม ในปัจจุบันมาตรฐานวีซ่าของประเทศญี่ปุ่นนั้น วุฒิการศึกษาดังกล่าวก็ไม่เทียบเท่ากับการเรียนจบระดับวิทยาลัย ไม่เข้าเงื่อนไขที่จะขอรับวีซ่าได้ หากนักเรียนคนที่มาถามไม่มีประวัติการทำงาน แม้เรียนจบระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรือระดับ ปวส. และจะเรียนจบจากโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นในปีหน้าก็ตาม ก็ไม่มีโอกาสที่จะขอรับวีซ่าเพื่อทำงานได้ อ้างอิงมาจากหนังสือ “ระบบของโรงเรียนทั่วโลก” ที่ตีพิมพ์โดยกระทรวงศึกษาธิการ และ ดูเหมือนว่าประเทศไทยก็มีระดับวิทยาลัย (อนุปริญญา) หากค้นหาบนอินเตอร์เน็ตก็จะปรากฎคำว่า “อนุปริญญา” เช่นกัน แต่ผมก็ยังไม่พบกรณีผู้ที่เรียนจบจากวิทยาลัยจากประเทศไทยเป็นผู้ยื่นคำขอ แม้ว่ากรณีดังกล่าวจะถูกตีพิมพ์ในหนังสือของกระทรวงศึกษาธิการก็ตาม หรืออาจจะเป็นไปได้ว่ามีผู้ที่เรียบจบจากวิทยาลัยมีจำนวนน้อย

ต่อไปเป็นกรณีของผู้ที่กำลังเรียนที่โรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นมาสอบถาม และยังเรียนไม่จบระดับมหาวิทยาลัยหรือวิทยาลัย กรณีเช่นนี้จำเป็นจะต้องตรวจสอบประสบการณ์ในการทำงาน หากเป็นงานด้านระหว่างประเทศ (เช่น งานล่าม งานแปล งาน Trading ครูสอนภาษาไทย) ต้องมีประสบการณ์ในการทำงาน 3 ปี หรือด้านมนุษยศาสตร์ (เช่น การบัญชี กฎหมาย การวางแผนโครงการ) หรือรู้ด้านเทคนิค (เช่น System engineer) ต้องมีประสบการณ์ในการทำงาน 10 ปี (ผ่านการสอบคุณสมบัติ (ถ้ามี)) ก็มีโอกาสขอรับวีซ่าโดยทำสัญญากับบริษัทญี่ปุ่นโดยอ้างอิงจากประสบการณ์นั้นได้ 

คงเข้าใจเกี่ยวกับวีซ่า “วิศวกร ผู้เชี่ยวชาญด้านมนุษยศาสตร์ กิจการระหว่างประเทศ” กันแล้ว ส่วนวีซ่าประเภทอื่นเป็นอย่างไรบ้าง มาดูกันครับ

ยกเว้นวีซ่า “การบริหารและการควบคุม” (วีซ่าสำหรับผู้บริหารของบริษัท) หรือวีซ่า “ทักษะเฉพาะทาง” ที่เพิ่งเริ่มมีเมื่อปีที่แล้ว ส่วนใหญ่วีซ่าทำงานประเภทอื่นของประเทศญี่ปุ่นจะต้องมีเงื่อนไขอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ประวัติการศึกษาหรือประวัติการทำงานที่สอดคล้องกับประเภทวีซ่า (ประมาณ 10 ปี สำหรับผู้เชี่ยวชาญทางเทคนิคบางคนต้องสอบผ่านคุณสมบัติที่กำหนดไว้)

หมายเหตุ นอกจากนี้ยังมีวีซ่าที่ต้องมีเงื่อนไขพิเศษ คือ วีซ่า “ผู้ปฎิบัติงานทางเทคนิค” และวีซ่า “ด้านความบันเทิง” ซึ่งคราวนี้ผมจะยังไม่พูดถึง

สำหรับวีซ่า “การบริหารและการควบคุม” และ วีซ่า “ทักษะเฉพาะทาง” แตกต่างกันอย่างไรบ้างนั้น

วีซ่า “การบริหารและการควบคุม” ไม่ได้กำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับวุฒิการศึกษาและประวัติการทำงาน หากมีเงินทุน (5ล้านเยน) ก็มีโอกาสขอรับวีซ่าประเภทนี้ได้ แต่ก็ไม่ได้ความว่าจะไม่ตรวจสอบวุฒิการศึกษาหรือประวัติการทำงานใด ๆ เลย โดยเฉพาะในช่วงนี้การตรวจสอบวีซ่าประเภทนี้ค่อนข้างมีความเข้มงวด ดังนั้นผมจึงแนะนำวีซ่าประเภทนี้ให้กับผู้ที่มีเงินทุน มีความตั้งใจ และมีแผนธุรกิจที่ชัดเจนเท่านั้น  

วีซ่า “ทักษะเฉพาะทาง” กำหนดเงื่อนไขว่าต้องมีความสามารถด้านภาษาญี่ปุ่นระดับ N4 ขึ้นไป และต้องสอบผ่านคุณสมบัติเกี่ยวกับประเภทงานนั้น ๆ ซึ่งเป็นเงื่อนไขค่อนข้างง่ายสำหรับนักศึกษาต่างชาติ แต่ในปัจจุบันได้ยกเว้นงานบางประเภท (งานก่อสร้าง งานอุตสาหกรรมเกี่ยวกับเรือ) วีซ่า “ทักษะเฉพาะทาง” จะไม่สามารถต่ออายุเกิน 5 ปีได้ กล่าวคือหากครบ 5 ปีแล้ว จะต้องเดินทางกลับประเทศ ดังนั้นสำหรับผู้ที่ต้องการจะอยู่อาศัยในประเทศญี่ปุ่นเกินกว่านั้นผมจะไม่แนะนำ แต่หากคิดว่า “ทำงานที่ประเทศญี่ปุ่น 5 ปี ก็เพียงพอแล้ว” ก็ไม่มีปัญหาใด ๆ   

ดังนั้นสำหรับนักเรียนในโรงเรียนสอนภาษาญี่ปุ่นที่ไม่มีวุฒิการศึกษาหรือประวัติการทำงาน แต่อยากจะทำงานที่ประเทศญี่ปุ่นเป็นเวลานาน ๆ ผมแนะนำให้คิดดี ๆ ว่า “อยากจะทำงานด้านไหนในประเทศญี่ปุ่น ก็ควรจะเรียนมาในด้านนั้นเพื่อที่จะได้ทำงานในด้านนั้น ๆ โดยตรง” และต้องเรียนที่มหาวิทยาลัย วิทยาลัย หรือโรงเรียนวิชาชีพในประเทศญี่ปุ่น

สุดท้ายนี้ ผมขอตอบคำถามที่ถามกันบ่อย ๆ ว่า “เรียนจบจากมหาวิทยาลัยแล้วสามารถขอรับวีซ่าที่สอดคล้องกับประเภทงานนั้น ๆ ได้หรือไม่” (สำหรับคนไทย)

สำหรับครั้งนี้ก็มีข้อมูลเพียงเท่านี้ครับ

翻訳（แปลโดย）：鈴木秀明（ฮิเดอากิ ซูซูกิ）

Author

福島（Fukushima） 竜太（Ryuta）入管手続専門行政書士（Certified Administrative Procedures Legal Specialists/Immigration Consultant）

ａｒｏｉ行政書士事務所　代表行政書士（東京都行政書士会所属）
アジアランゲージセンター（株）　代表取締役
群馬県渋川市出身
大東文化大学国際関係学部（タイ語選択）卒業後、タイ・バンコクに2年間駐在
日本語教師・日本語学校事務（留学ビザ手続担当）を経て2009年10月行政書士登録

最新の投稿

• 2023-08-29Blogภาษาไทยชะตาที่ดีใจ
• 2023-08-27業務日報的めも嬉しい縁
• 2023-08-22業務日報的めもタイ大使館内労働担当官事務所の契約書認証が、予想に反して早く終わった話
• 2023-08-14業務日報的めも国際行政書士実務マスター講座（2023年第四講義：日本人の配偶者等）登壇